Ułatwienia dostępu

2024-12-03
Osiągnięcia

Samoorganizujące się nano-prążki jednowymiarowego półprzewodnika van der Waalsa

Nanoscale 16, 19477-19484 (2024)

Figure 1 (a) Nanostruktury trójseleneku antymonu na podłożu (111)B GaAs zmierzone przy użyciu mikroskopu sił atomowych (AFM). (b) Schematyczny model krystalograficzny ilustrujący trzy możliwe orientacje Sb₂Se₃  na podłożu (111)B GaAs. Jednowymiarowe nano-prążki Sb₂Se₃ rosną zawsze wzdłuż kierunku krystalograficznego [010], równolegle do trzech równoważnych kierunków 011 podłoża GaAs (c) Powiększony obraz AFM pokazujący orientacją nano-prążków.
Figure 1 (a) Nanostruktury trójseleneku antymonu na podłożu (111)B GaAs zmierzone przy użyciu mikroskopu sił atomowych (AFM). (b) Schematyczny model krystalograficzny ilustrujący trzy możliwe orientacje Sb₂Se₃ na podłożu (111)B GaAs. Jednowymiarowe nano-prążki Sb₂Se₃ rosną zawsze wzdłuż kierunku krystalograficznego [010], równolegle do trzech równoważnych kierunków 011 podłoża GaAs (c) Powiększony obraz AFM pokazujący orientacją nano-prążków.

Nasi naukowcy odkryli, że trójselenek antymonu w procesie wzrostu z wiązek molekularnych tworzy spontanicznie podłużne wysokiej jakości struktury krystaliczne, nano-prążki. Ten quasi-jednowymiarowy półprzewodnik van der Waalsa może zatem stać się materiałem o potencjalnie interesujących zastosowaniach do budowy półprzewodnikowych sieci neuronowych, sensorów gazów i detektorów spolaryzowanego liniowo światła.

Od czasu odkrycia grafenu, właściwości dwu-wymiarowych kryształów charakteryzujących się silnymi wiązaniami kowalencyjnymi w poszczególnych warstwach oraz słabymi oddziaływaniami van der Waalsa pomiędzy warstwami stały się jednym z wiodących tematów w fizyce materii skondensowanej. W trójselenku antymonu (Sb2Se3), będącym przedmiotem badań opublikowanych w Nanoscale, występują zarówno oddziaływania kowalencyjne jak i oddziaływania van der Waalsa. Jednakże struktura krystaliczna tego półprzewodnika jest dość nietypowa. Atomy selenu i antymonu tworzą w niej jednowymiarowe włókna (ribbons), wewnątrz których występują silne oddziaływania kowalencyjne. Natomiast poszczególne włókna związane są miedzy sobą słabymi oddziaływaniami van der Waalsa. Trójselenek antymonu należy zatem do względnie słabo zbadanej klasy materiałów - jednowymiarowych półprzewodników van der Waalsa.

W badaniach przeprowadzonych przez naukowców z Instytutu Fizyki PAN we współpracy z Instytutem Mikroelektroniki i Fotoniki Sieci Badawczej Łukasiewicz, Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, a także Instytutem Fotoniki i Elektroniki Czeskiej Akademii Nauk wytworzony został trójselenek antymonu przy użyciu epitaksji z wiązek molekularnych (Molecular Beam Epitaxy - MBE), zaawansowanej technologii służącej zazwyczaj do wytwarzania cienkich ultra-czystych warstw krystalicznych do zastosowań w elektronice i fotonice. Zaobserwowano, że trójselenek antymonu w sposób spontaniczny formuje monokrystaliczne, jednowymiarowe nanostruktury na powierzchni standardowych podłoży arsenku galu (Figure 1a). Długość tych nanostruktur jest co najmniej o rząd wielkości większa niż ich pozostałe rozmiary. Wykazano, że orientacja leżących na podłożu nano-prążków zdefiniowana jest przez orientację krystaliczną arsenku galu w taki sposób, że <011>GaAs jest zgodny z [010]Se2Sb3 (Figure 1b-c). Za ich podłużny kształt odpowiada najprawdopodobniej anizotropowa struktura krystaliczna trójselenku antymonu.

Po wystarczająco długim wzroście nano-prążki łączą się ze sobą tworząc spontanicznie sieci połączonych ze sobą nanostruktur. Układy te mogą posłużyć do projektowania i wytwarzania obwodów i sieci elektronicznych do zastosowań w sieciach neuronowych, a także w sensorach gazów, oraz detektorach światła czułych na polaryzację.

379

Prace naukowe

P. Wojnar, S. Chusnutdinow, A. Kaleta, M. Aleszkiewicz, S. Kret, J. Z. Domagala, P. Ciepielewski, R. Yatskiv, S. Tiagulskyi, J. Suffczyński, A. Suchocki, T. Wojtowicz

Kontakt do naukowców w IF PAN

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.


Zobacz więcej

Wzmocnienie luminescencji nanodrutów GaN poprzez ultracienkie powłoki tlenkowe

Nasi naukowcy odkryli, że pokrycie nanodrutów GaN ultracienkimi powłokami tlenkowymi znacznie zwiększa wydajność ich luminescencji, a jednocześnie zabezpiecza przed foto degradacją spowodowaną oddziaływaniem z otoczeniem. Obserwacja ta jest ważna dla ewentualnych zastosowań nanodrutów w półprzewo...

Luminescencja regulowana odkształceniem powstaje w kryształach AgScP2S6 dzięki defektom sieci

Niedoskonałości natury oraz procesów technologicznych mogą czasami prowadzić do ciekawych i pożądanych właściwości. Zespół z IF PAN i MIT odkrył, że strukturalne defekty punktowe siarki są źródłem niezwykłej fotoluminescencji w zakresie światłą widzialnego.

Topotaktyczna wymiana jako mechanizm wzrostu magnetycznych nanodrutów Eu3In2As4 o własnościach izolatora aksjonowego

Termin "topotaksja" opisuje rekrystalizację, w której orientacja krystalograficzna kryształu macierzystego determinuje orientację krystalograficzną syntetyzowanego związku. W arykule opublikowanym ostatnio w "Nature Nanotechnology" opisalismy właśnie nową, topotaktyczną, metodę przekształcenia na...
Zapamiętaj ustawienia
Ustawienia plików cookies
Do działania oraz analizy naszej strony używamy plików cookies i podobnych technologii. Pomagają nam także zrozumieć w jaki sposób korzystasz z treści i funkcji witryny. Dzięki temu możemy nadal ulepszać i personalizować korzystanie z naszego serwisu. Zapewniamy, że Twoje dane są u nas bezpieczne. Nie przekazujemy ich firmom trzecim. Potwierdzając tę wiadomość akceptujesz naszą Politykę plików cookies.
Zaznacz wszystkie zgody
Odrzuć wszystko
Przeczytaj więcej
Essential
Te pliki cookie są potrzebne do prawidłowego działania witryny. Nie możesz ich wyłączyć.
Niezbędne pliki cookies
Te pliki cookie są konieczne do prawidłowego działania serwisu dlatego też nie można ich wyłączyć z tego poziomu, korzystanie z tych plików nie wiąże się z przetwarzaniem danych osobowych. W ustawieniach przeglądarki możliwe jest ich wyłączenie co może jednak zakłócić prawidłowe działanie serwisu.
Akceptuję
Analityczne pliki cookies
Te pliki cookie mają na celu w szczególności uzyskanie przez administratora serwisu wiedzy na temat statystyk dotyczących ruchu na stronie i źródła odwiedzin. Zazwyczaj zbieranie tych danych odbywa się anonimowo.
Google Analytics
Akceptuję
Odrzucam