Program Dnia Otwartego21 X 2023
Z przyjemnością informujemy, że w sobotę, 21 października 2023 roku w godzinach 10:00-16:00, odbędzie się Dzień Otwarty Instytutu Fizyki PAN.
Dla odwiedzających przygotowaliśmy wykłady popularnonaukowe, możliwość obejrzenia osiemnastu nowoczesnych laboratoriów badawczych oraz warsztaty dla różnych grup wiekowych.
W trakcie Dnia Otwartego, nasi Goście będą mieli także okazję oglądać prezentacje i doświadczenia przygotowane przez dzieci i młodzież z klubów Młodego Odkrywcy oraz finalistki konkursu Fizyczne Ścieżki w kategorii popularyzacji fizyki.
Serdecznie zapraszamy wszystkich, którzy są ciekawi świata fizyki oraz nauk przyrodniczych do wzięcia udziału w Dniu Otwartym Instytutu Fizyki PAN. To wyjątkowa okazja, by poznać nasz Instytut i pasjonujący świat nauki.
Miejsce wydarzenia:
Instytut Fizyki Polskiej Akademii Nauk
Aleja Lotników 32/46
02-668 Warszawa
| 10:00 – 10:45 | prof. Bogdan Kowalski 70 lat nauki i innowacji w 30 minut |
Podczas 30-minutowej prezentacji weźmiemy udział w wycieczce przez 70 lat historii Instytutu Fizyki PAN. Prześledzimy jego peregrynację od kolebki fizyki w Warszawie przy ulicy Hożej do obecnej siedziby przy Alei Lotników. Zatrzymamy się przy kilku kamieniach milowych, aby rozważyć najważniejsze osiągnięcia pracowników Instytutu. Dostrzeżemy ewolucję jego struktury, kierunków badań, rozwój nowych grup i laboratoriów, zawsze nastawionych na sprostanie wyzwaniom rozwoju fizyki. | |
| 10:50 – 11:50 | prof. Marek Godlewski Wyzwania Nauki |
Wzrost ludności Ziemi i gwałtowna industrializacja zagrażają dalszemu rozwojowi naszej cywilizacji. Zbliża się kryzys energetyczny, rośnie skażenie środowiska naturalnego, brakuje żywności i dostępu do czystej wody, wracają pandemie. Narastającym problemem staje się olbrzymia emisja gazów cieplarnianych do atmosfery. Czarne scenariusze mówią nawet o kresie naszej cywilizacji. Świadomi tych zagrożeń naukowcy stoją przed wieloma wyzwaniami. W referacie podane będą przykłady jak prace realizowane w laboratoriach fizycznych, w tym w Instytucie Fizyki Polskiej Akademii Nauk, dotyczące nowych materiałów, nowych zjawisk, nowych przyrządów elektronicznych pozwalają eliminować stojące przed nami zagrożenia cywilizacyjne. Jeśli konsekwentnie będziemy wdrażać powstające w laboratoriach rozwiązania możemy z nadzieją patrzeć w przyszłość. | |
| 11:55 – 12:55 | prof. Andrzej Wiśniewski Nadprzewodnictwo – zjawisko, które nas ciągle zaskakuje |
W czasie wykładu zostaną omówione podstawowe własności stanu nadprzewodzącego oraz parametry charakteryzujące ten stan. Zostaną podane podstawowe pojęcia teorii mikroskopowej nadprzewodnictwa oraz omówiona zostanie budowa i własności odkrytych ostatnio nadprzewodników. W ramach lekcji zademonstrowana zostanie lewitacja magnesu nad nadprzewodnikiem wysokotemperaturowym. Omówione zostaną różne zjawiska związane z nadprzewodnictwem które umożliwiają konstrukcję magnetometrów SQUID, zastosowania nadprzewodnictwa w liniach przesyłowych oraz magnesach nadprzewodzących. | |
| 13:00 – 13:55 | prof. Tomasz Sowiński Badanie antymaterii z atomową precyzją |
| Badanie antymaterii to jedno z najbardziej fascynujących zagadnień współczesnej fizyki. Trwający od kilku dziesięcioleci bezprecedensowy rozwój technik doświadczalnych z pogranicza fizyki atomowej i jądrowej pozwala obecnie nie tylko wytwarzać antymaterię, ale również je w sposób kontrolowany gromadzić, przechowywać i używać jako niezwykle precyzyjne narzędzia badawcze. Jednym z fundamentalnych pytań, na które wciąż nie znamy satysfakcjonującej odpowiedzi, jest to, czy współczesna teoria oddziaływań grawitacyjnych prawidłowo opisuje również świat antymaterii. Odpowiedzi na to pytanie szuka międzynarodowy zespół AEgIS w CERN w Genewie, w skład którego wchodzi grupa polskich badaczy z Torunia i Warszawy. Zasadniczym celem tego ambitnego programu badawczego jest sprawdzenie z atomową precyzją, jak wygląda swobodny spadek w polu grawitacyjnym Ziemi obiektów zawierających antymaterię. | |
| 14:00 – 14:55 | dr Michał Szot Termoelektryczność |
| Wykład na temat termoelektryczności skupi się na tym, jak przemiana ciepła na prąd i odwrotnie może być wykorzystana w praktyce. Temat ten ma ogromne znaczenie dla zrównoważonego rozwoju i ekologii, ponieważ pozwala na efektywne wykorzystanie ciepła, które wcześniej było uważane za bezużyteczne. Podczas wykładu zostaną przedstawione najnowsze osiągnięcia naukowe w dziedzinie termoelektryczności oraz omówione będą sposoby, w jakie ta technologia może być stosowana w codziennym życiu. | |
| 15:00-16:00 | dr hab. Izabela Kuryliszyn-Kudelska, dr Beata Brodowska, Własności ciał w niskich temperaturach |
| Pokaz "Własności ciał w niskich temperaturach" będzie skupiał się na fascynującej dziedzinie fizyki, jaką jest fizyka niskich temperatur. Zaprezentowana zostanie historia rozwoju tej dziedziny oraz techniki otrzymywania niskich temperatur, które umożliwiły badanie nowych własności ciał stałych i cieczy. W szczególności zostaną omówione zjawisko nadprzewodnictwa, które występuje w ekstremalnie niskich temperaturach. Pokaz będzie również zawierał demonstracje zachowania się ciał w niskich temperaturach oraz omówienie metod pomiaru tak niskich temperatur. |
Prowadzący: dr hab. Izabela Kuryliszyn-Kudelska, dr Beata Brodowska, dr Dominika Kochanowska, dr Paweł Skupiński
Zapraszamy na warsztaty Świat kryształów podczas dnia otwartego w IF PAN! Podczas zajęć, uczestnicy będą mieli okazję zgłębić tajniki budowy atomowej wybranych pierwiastków chemicznych, zrozumieć różnice w strukturach ciał stałych, cieczy i gazów oraz poznać różnorodne rodzaje struktur krystalicznych różnych materiałów, w tym minerałów występujących na terenie Polski.
Jednym z najważniejszych aspektów warsztatów będzie przybliżenie metody hodowli objętościowych kryształów krzemu, która została wynaleziona przez wybitnego polskiego naukowca, Profesora Jana Czochralskiego. Dowiemy się, jak ta innowacyjna technika wpłynęła na rozwój nauki i przemysłu, a także jakie znaczenie ma dla dzisiejszych badaczy i technologów.
Podczas warsztatów uczestnicy będą mieli okazję praktycznego działania, samodzielnie budując nowo poznane struktury krystaliczne z klocków magnetycznych geomag. Wzbogacą się o wiedzę o fascynującym świecie kryształów, ich unikalnych właściwościach i zastosowaniach z uwzględnieniem materiałów produkowanych w Instytucie Fizyki PAN.
Dołączcie do nas w tej wyjątkowej podróży odkrywania i eksploracji świata kryształów.
Kiedy: start o pełnej godzinie pomiędzy 10:00 a 14:00 (ostatnie wejście o 13:00)
Czas trwania 55min
Gdzie: Sala A w IF PAN
Dla kogo : dzieci i młodzież 6-14 lat
Obowiązkowe zapisy od 16.10.2023 pod adresem
Prowadzący: dr Jacek Szczepkowski, dr Damian Włodzyński, Matylda Olko
Podczas warsztatów wcielicie się w role „Alicji” i „Boba”, którzy muszą wymienić się sekretną informacją. Niestety nie mogą się spotkać twarzą w twarz. Informacja jest tak ważna, że każdy szpieg chce ją poznać… w tym „Ewa”. Szpieg „Ewa” to nie lada przeciwnik, jest w stanie przechwycić każdą transmisję danych: złapać gołębia z listem, przekupić gońca, wpiąć się w przewody telekomunikacyjne, podsłuchać fale radiowe, a do tego jest niezłym matematykiem i informatykiem.
Czy jesteście gotowi podjąć to wyzwanie?
Kiedy : I grupa 10:00-12:30
II grupa 13:00-15:30
Czas trwania: ok. 2.5h
Gdzie: sala D IF PAN
Dla kogo: uczniowie liceum, studenci, osoby dorosłe.
Maksymalna liczba uczestników w grupie 10 osób.
Obowiązkowe zapisy od 16.10.2023 pod adresem:
Gdzie: Zbiórka w holu Instytutu Fizyki
Kiedy: Wejścia według dostępności laboratoriów pomiędzy 10:00 a 16:00: (ostatnie wejście o 15:30)
Zwiedzanie laboratoriów będzie obejmowało krótkie (do 30 minut) pokazy eksperymentalne w każdym z nich. Zwiedzający będą dzieleni na grupy ok. 5-8 osobowe i będą przeprowadzani do laboratoriów przez naszych pracowników i doktorantów. Lista pokazów w laboratoriach:
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 6 osób
Otrzymywanie monokryształów metodą Czochralskiego.
min. wiek uczestników 12 lat, grupa maks. 6 osób
Nanotechnologia w eksperymencie
Zwiedzanie laboratorium (bez pokazu działania urządzenia, co byłoby niemożliwe w tak krótkim czasie), w którym do wzrostu bardzo małych obiektów (w skali submikrometrowej) stosuje się technikę epitaksji w związek molekularnych. Pokaz ma na celu prezentację urządzenia oraz omówienie techniki, jej znaczenia i zastosowanie w badaniach naukowych.
min. wiek uczestników 7 lat, grupa maks. 6 osób
Wytwarzanie i ocena jakości powierzchni ultracienkich warstw magnetycznych- pamięci magnetyczne.
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 6 osób
Metoda epitaksji z wiązek molekularnych: jak zbudować laser układając warstwę atomową po warstwie.
min. wiek uczestników 8 lat, grupa maks. 5 osób
Epitaksja – świat w skali nano.
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 6 osób
Trójwymiarowy krajobraz w skali nano: powierzchnia widziana w mikroskopie sił atomowych.
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 6 osób
Jak rozpoznać pierwiastek? Zważmy jego atom!
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 5 osób
Fotoelektrony - informatorzy o (po)wiązaniach.
Bez ograniczeń wiekowych, grupa maks. 6 osób
Spektroskopia w podczerwieni w poszukiwaniu nowych leków
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 8 osób
Jak zmierzyć odległość między sąsiednimi atomami w krysztale?
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 8 osób
Jak się wytwarza i ogląda obiekty o rozmiarach nanometrowych?
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 8 osób
Jak zbadać zawartość złota w złocie?
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 5 osób
Lewitacja - mikroobiekty w pułapkach elektrodynamicznych.
Prezentacja lewitowania naładowanych elektrycznie mikroobiektów w zmiennym, kwadrupolowym polu elektrycznym
min. wiek uczestników 7 lat, grupa maks. 8 osób
Cząsteczki, elektrony i fotony, czyli jak powstaje światło w OLED-ach.
Jak powstaje światło w OLED-ach - organicznych diodach luminescencyjnych? Co emituje światło i co decyduje o jego barwie? Jak można ją kontrolować? Jak struktura materiałów i cząsteczek określa barwę i natężenie emitowanego światła. Jak projektuje się takie cząsteczki?
Odpowiadając na te pytania, zapoznamy się z fluorescencją i fosforescencją cząsteczek organicznych. Zobaczymy, jak wzbudza się cząsteczki i jak one się dezaktwują. Poznamy ciekawe zjawiska zachodzące w stanach wzbudzonych cząsteczek: transport ładunku, masy i energii i obejrzymy je w temperaturze ciekłego azotu (-196°C). Dowiemy się, jak struktura cząsteczek wpływa na te zjawiska. I przekonamy się, jak fascynujący i niezwykły jest świat luminezujących molekuł.
min. wiek uczestników 14 lat, grupa maks. 10 osób
Rak i nanotechnologia - nowe podejście diagnostyczne i terapeutyczne.
min. wiek uczestników 14 lat, grupa maks. 10 osób
Spektroskopia, mikroskopia, hydrodynamika - czyli jak powstają krople w kropli i jak je badać.
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 8 osób
Współczesne technologie wzrostu cienkich warstw
Zwiedzający będą mieli okazję obejrzeć profesjonalne laboratorium wzrostu cienkinch warstw o podwyższonej czystości, w którym pracują reaktory wzrostu warst ALD (Atomic Layer Deposition) i PLD (Pulsed Layer Deposition), jak również napylarki warstw metalicznych. Ponadto zwiedzający będą mogli sami wykonać proces wzrostu warstwy CuO za pomocą prostej odmiany metody hydrotermalnej.
min. wiek uczestników 10 lat, grupa maks. 8 osób
Magnesy i magnetyzm
Patronat honorowy:
Projekt współfinansowany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki w ramach programu Doskonała Nauka II
| © 2022 IF PAN. Realizacja* Sensorama |  |
