Lekcje popularyzacyjne w Instytucie Fizyki PAN prowadzone są w formie pokazów.
Dedykowane są dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej oraz dla uczniów szkół średnich. Zazwyczaj odbywają się na auli Instytutu i pozwalają na uczestnictwo więcej niż jednej klasy uczestników.
Zapraszamy do wcześniejszego uzgadniania terminów wizyt w Instytucie Fizyki PAN z panią Anną Drzazgą, która prowadzi sekretariat akcji, tel. 22 843 68 61, e-mail:
Własności ciał w niskich temperaturach
dr Beata Brodowska, dr hab. Izabela Kuryliszyn-Kudelska – dla grup do 60 osób, szkoła podstawowa, szkoła ponadpodstawowa, czas trwania wykładu: ok. 90 min.
Pokaz "Własności ciał w niskich temperaturach" będzie skupiał się na fascynującej dziedzinie fizyki, jaką jest fizyka niskich temperatur. Zaprezentowana zostanie historia rozwoju tej dziedziny oraz techniki otrzymywania niskich temperatur, które umożliwiły badanie nowych własności ciał stałych i cieczy. W szczególności zostaną omówione zjawisko nadprzewodnictwa, które występuje w ekstremalnie niskich temperaturach. Pokaz będzie również zawierał demonstracje z udziałem publiczności zachowania się ciał w niskich temperaturach oraz omówienie metod pomiaru tak niskich temperatur.
O źródłach światła
prof. dr hab. Marek Godlewski czas trwania ok 90 min – szkoła podstawowa, szkoła ponadpodstawowa, grupy do 200 osób
Zostanie omówiona historia źródeł światła od łuczywa do nowoczesnych lamp ledowych i fuorescencyjnych. Wyjaśnimy dlaczego żarówka świeci oraz dlaczego potrzebne są nowoczesne i wydajne źródła światła.
Lasery w medycynie
prof. dr hab. Marek Godlewski Czas trwania ok 90 min –szkoła ponadpodstawowa, grupy do 200 osób
W wykładzie zostanie pokazane nowatorskie zastosowanie przyrządów z laboratoriów fizycznych (laserów) w medycynie umożliwiające bezkrwawe operacje jaki i też diagnostykę wczesnych zmian nowotworowych i ich terapii.
O ekologii oczyma fizyka
prof. dr hab. Marek Godlewski czas trwania ok 90 min –szkoła ponadpodstawowa, grupy do 200 osób,
Podwojenie ludności Ziemi i gwałtowna industrializacja zagrażają dalszemu rozwojowi naszej cywilizacji. Podstawowym problemem ograniczającym dalszy jej rozwój będzie przede wszystkim brak energii. Kolejne miejsca na liście zagrożeń to brak dostępu do czystej wody, brak dostatecznej ilości żywności, skażenie środowiska naturalnego, rosnąca bieda i plaga chorób cywilizacyjnych. „Czarny scenariusz” dalszego rozwoju naszej cywilizacji przewiduje konieczność podwojenia produkcji energii elektrycznej do roku 2050. Największym problemem staje się wtedy olbrzymia emisja gazów cieplarnianych do atmosfery. Według specjalistów taka ilość tego gazu cieplarnianego w atmosferze oznacza nieodwracalne zmiany klimatyczne! W czasie wykładu podane będą przykłady działań proekologicznych.
Jak powstał wszechświat
prof. dr hab. Marek Godlewski czas trwania ok 90 min –szkoła ponadpodstawowa, grupy do 200 osób
W czasie wykładu omówię obecne zrozumienia świata który nas otacza. Krótko omówię teorie wielkiego wybuchu jak i podam zaskakujące fakty jak mało ciągle wiemy o otaczającym nas wszechświecie
Wyzwania Nauki
prof. dr hab. Marek Godlewski czas trwania ok 60min - szkoła podstawowa, szkoła ponad podstawowa, grupy do 200 osób,
Wzrost ludności Ziemi i gwałtowna industrializacja zagrażają dalszemu rozwojowi naszej cywilizacji. Zbliża się kryzys energetyczny, rośnie skażenie środowiska naturalnego, brakuje żywności i dostępu do czystej wody, wracają pandemie. Narastającym problemem staje się olbrzymia emisja gazów cieplarnianych do atmosfery. Czarne scenariusze mówią nawet o kresie naszej cywilizacji.
Świadomi tych zagrożeń naukowcy stoją przed wieloma wyzwaniami. W referacie podane będą przykłady jak prace realizowane w laboratoriach fizycznych, w tym w Instytucie Fizyki Polskiej Akademii Nauk, dotyczące nowych materiałów, nowych zjawisk, nowych przyrządów elektronicznych pozwalają eliminować stojące przed nami zagrożenia cywilizacyjne. Jeśli konsekwentnie będziemy wdrażać powstające w laboratoriach rozwiązania możemy z nadzieją patrzeć w przyszłość.
Badanie antymaterii z atomową precyzją
prof. Tomasz Sowiński czas trwania ok 80 min szkoła ponadpodstawowa, grupy do 200 osób
Badanie antymaterii to jedno z najbardziej fascynujących zagadnień współczesnej fizyki. Trwający od kilku dziesięcioleci bezprecedensowy rozwój technik doświadczalnych z pogranicza fizyki atomowej i jądrowej pozwala obecnie nie tylko wytwarzać antymaterię, ale również je w sposób kontrolowany gromadzić, przechowywać i używać jako niezwykle precyzyjne narzędzia badawcze. Jednym z fundamentalnych pytań, na które wciąż nie znamy satysfakcjonującej odpowiedzi, jest to, czy współczesna teoria oddziaływań grawitacyjnych prawidłowo opisuje również świat antymaterii. Odpowiedzi na to pytanie szuka międzynarodowy zespół AEgIS w CERN w Genewie, w skład którego wchodzi grupa polskich badaczy z Torunia i Warszawy. Zasadniczym celem tego ambitnego programu badawczego jest sprawdzenie z atomową precyzją, jak wygląda swobodny spadek w polu grawitacyjnym Ziemi obiektów zawierających antymaterię.
Historia odkryć astronomicznych widziana ”okiem” samych odkrywców
dr Michał Szot czas trwania ok 60 min –szkoła podstawowa klasy 4-8, szkoła ponadpodstawowa, grupy do 60 osób,
W czasie wykładu słuchacze dowiedzą się o podstawowych faktach w dziedzinie odkryć astronomicznych w obrębie Układu Słonecznego począwszy od wyobrażeń Ptolemeusza, przez odkrycie Urana do degradacji Plutona jako planety. Omówienie tych odkryć zostanie uzupełnione, tam gdzie to możliwe, o opis równie ekscytujących okoliczności, w jakich te odkrycia się odbywały. Dodatkowo, w czasie wykładu słuchacze poznają budowę podstawowych przyrządów do obserwacji astronomicznych oraz będą mogli samodzielnie zbudować jeden z nich - teleskop zwierciadlany.
Termoelektryczność
dr Michał Szot czas trwania ok 60 min –szkoła podstawowa klasy 4-8, szkoła ponadpodstawowa, grupy do 60 osób,
Wykład na temat termoelektryczności skupi się na tym, jak przemiana ciepła na prąd i odwrotnie może być wykorzystana w praktyce. Temat ten ma ogromne znaczenie dla zrównoważonego rozwoju i ekologii, ponieważ pozwala na efektywne wykorzystanie ciepła, które wcześniej było uważane za bezużyteczne. Podczas wykładu zostaną przedstawione najnowsze osiągnięcia naukowe w dziedzinie termoelektryczności oraz omówione będą sposoby, w jakie ta technologia może być stosowana w codziennym życiu.
Zjawisko nadprzewodnictwa i jego zastosowania
prof. dr hab. Andrzej Wiśniewski czas trwania wykładu – ok. 60 min., szkoła ponadpodstawowa, grupy do 200 osób,
Zostaną omówione podstawowe własności stanu nadprzewodzącego oraz parametry charakteryzujące ten stan. Zostaną podane podstawowe pojęcia teorii mikroskopowej nadprzewodnictwa oraz omówiona zostanie budowa i własności odkrytych ostatnio nadprzewodników. W ramach lekcji zademonstrowana zostanie lewitacja magnesu nad nadprzewodnikiem wysokotemperaturowym. Omówione zostaną różne zjawiska związane z nadprzewodnictwem które umożliwiają konstrukcję magnetometrów SQUID, zastosowania nadprzewodnictwa w liniach przesyłowych oraz magnesach nadprzewodzących.
| © 2022 IF PAN. Realizacja* Sensorama |  |
